Trật khớp vai là một chấn thương phổ biến ở thanh niên có thể gây đau và ảnh hưởng đáng kể đến khả năng vận động. Nếu không được điều trị, chấn thương có thể dẫn đến các biến chứng như giới hạn phạm vi chuyển động của vai, lệch xương bả vai tái phát và thậm chí là cứng khớp vai, ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày, công việc và chất lượng cuộc sống.
Khớp vai là một trong những khớp lớn, khớp có biên độ cử động lớn nhất, linh hoạt nhất trong cơ thể con người, có vai trò quan trọng đối với hoạt động của toàn bộ chi trên. Cấu trúc của khớp vai bao gồm chỏm cầu (phần trên xương cánh tay) gặp mặt lõm của xương bả vai (phế nang) trong một túi xơ chứa đầy dịch (hoạt dịch).





Đây là bộ phận phải thực hiện nhiều hoạt động, từ nhẹ đến nặng nên rất dễ bị chấn thương. Trật khớp hoặc lệch khớp (displacement, dedivision, mised or false) là chấn thương vai phổ biến nhất, chiếm khoảng 50-60% trong tất cả các trường hợp trật khớp, và nó phổ biến hơn ở những người trẻ tuổi.

Trật khớp vai là gì?
Trật khớp vai (tên tiếng Anh là Disbroken Shoulder) chỉ tình trạng đầu xương cánh tay bị trật khỏi ổ xương bả vai, dẫn đến biến dạng khớp. Trật khớp vai có thể gây đau và tạm thời mất cử động khớp bình thường.

Ngoài ra, trật khớp vai lặp đi lặp lại nhiều lần có thể gây tổn thương dây chằng và làm nặng thêm tình trạng trật khớp vai. Nếu điều này xảy ra với bạn, hãy xem bài viết Trật khớp vai tái phát của chúng tôi để tìm hiểu thêm về nguyên nhân và cách điều trị thích hợp cho tình trạng mãn tính này.



Các dạng trật khớp vai điển hình
Có 3 loại trật khớp vai rộng dựa trên vị trí của đầu xương cánh tay so với xương bả vai: (1)

Trật khớp ra trước: chiếm 95% trường hợp trật khớp vai. Các mào sọ nằm trước xương bả vai và có thể hướng xuống dưới hoặc hướng vào trong và bao gồm xương sọ bên (còn được gọi là trật khớp dưới đòn), mào dưới đòn, mào trong và mào dưới đòn.

Vai dưới ổ cắm: Cánh tay vung lên. Tình huống này rất hiếm.

Trật khớp lưng: Do xương bả vai, trường hợp này rất hiếm gặp và chỉ chiếm khoảng 5% trường hợp. Thường do ngã hoặc bị giật hoặc điện giật khi tay ở tư thế khép.

Dấu hiệu trật khớp vai thường gặp
Ths.BS Trần Anh Vũ Nam cho biết, người bệnh có thể nhận biết trật khớp vai qua các triệu chứng sau:

Không thể cử động khớp vai, đau hoặc thậm chí đau dữ dội ở vai khi cố cử động sau chấn thương;

Trật khớp vai gây biến dạng, sưng tấy, bầm tím hoặc tê quanh vai và vùng cánh tay dưới cổ tay

Nguyên nhân gây trật/sái khớp vai
Trật khớp vai không nguy hiểm đến tính mạng nhưng gây đau đớn và làm giảm chức năng của người bệnh. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời có thể để lại di chứng vĩnh viễn, làm giảm/mất chức năng của khớp vai, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt, sinh nở và chất lượng cuộc sống. Cần lưu ý rằng đây là một tình huống khá phổ biến và mọi người đều có nguy cơ bị thương. Biết các yếu tố rủi ro của bạn có thể giúp bạn dễ dàng quản lý và ngăn ngừa thương tích.

Nguyên nhân gây trật khớp vai bao gồm:

Tai nạn lao động: các công việc phải khuân vác cổ, vai, bốc dỡ hoặc khuân vác nặng;

Tai nạn giao thông: Tai nạn giao thông có va chạm mạnh;

Chấn thương khi vận động, chơi thể thao: các môn thể thao có tính đối kháng cao như bóng đá, bóng chuyền, khúc côn cầu… hoặc các môn thể thao mạo hiểm như lướt ván, đạp xe địa hình…;

Tai nạn cuộc sống: ngã đập tay, ngã cầu thang đập vai, trượt chân ngã xuống sàn nhà… dẫn đến va đập trực tiếp vào vai.



Biến chứng chệch khớp bả vai nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời
Ths.BS Trần Anh Vũ cho biết, vai chứa mô liên kết, bao gồm cơ và dây chằng, chính cấu trúc này phối hợp chặt chẽ với nhau giúp khớp vai ăn khớp với ổ chảo. Khi cấu trúc này bị tổn thương, tình trạng trật khớp có thể diễn biến phức tạp hơn và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:

Tổn thương mạch máu và dây thần kinh ở vai;

mất khả năng vận động ở vai;

Khớp vai mất vững, bệnh nhân dễ bị trật khớp vai tái phát.

Điều trị sái khớp vai như thế nào?
Theo bác sĩ Trần Anh Vũ, trong điều trị, nguyên tắc chung đối với các vết thương mới là nằm duỗi, sau đó bất động khoảng 2-4 tuần. Nếu bệnh nhân bị trật khớp lâu năm, trật khớp vai nhiều lần thì có thể phải phẫu thuật. Hướng điều trị trật khớp vai bao gồm:

1. Nắn sai khớp vai
Phương pháp điều trị này phù hợp với những trường hợp mới bị trật khớp. Lúc này, bác sĩ thực hiện một số thao tác nhẹ nhàng để đưa đầu xương cánh tay về vị trí ban đầu trong ổ chảo. Bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh sử dụng thuốc giãn cơ hoặc an thần tùy theo mức độ sưng đau, trật khớp không cần gây mê. Khi đầu xương cánh tay trở về vị trí ban đầu, các triệu chứng đau sẽ giảm đi rõ rệt.

2. Phẫu thuật
Bệnh nhân sẽ cần phẫu thuật nếu vai không ổn định do dây chằng bị giãn/yếu hoặc tổn thương xương và sụn xung quanh khớp vai. Đặc biệt trong một số trường hợp hiếm gặp, nếu dây thần kinh và mạch máu bị tổn thương, bệnh nhân sẽ phải tiến hành phẫu thuật.

Có thể bạn quan tâm: Phòng khám đa khoa Hồng Cường





Phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất hiện nay là phẫu thuật nội soi khớp vai. Bác sĩ sử dụng các dụng cụ chuyên dụng và một máy ảnh (camera) nhỏ đưa vào khớp qua các vết rạch nhỏ. Thủ tục này thường được thực hiện dưới gây mê toàn thân. Sau phẫu thuật, bác sĩ có thể tiêm thêm thuốc để tạm thời ngăn chặn các tín hiệu thần kinh gây đau vai, giúp giảm đau trong 10-12 giờ sau phẫu thuật.

3. Cố định
Các bác sĩ sử dụng áo vest/nẹp hoặc túi đeo đặc biệt để giữ cho vai của người bệnh ổn định trong vài ngày đến khoảng 3 tuần. Khoảng thời gian bệnh nhân đeo nẹp/nẹp hoặc dây đai tùy thuộc vào mức độ chấn thương.

4. Thuốc
Các bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau hoặc giãn cơ để giúp bệnh nhân giảm đau và cảm thấy thoải mái hơn trong quá trình điều trị và phục hồi chấn thương.

5. Phục hồi chức năng
Người bệnh cần thực hiện các bài tập vật lý trị liệu dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để phục hồi dần biên độ vận động của khớp vai, cũng như sức mạnh và sự ổn định của khớp vai.

“Người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn tập luyện của bác sĩ điều trị để phục hồi tối ưu, tránh tập quá nhanh, sai cách vì có thể khiến khớp vai bị tổn thương nặng hơn” - BS Trần Anh Vũ khuyến cáo.

Cách phòng tránh chấn thương trật vai
Thống kê cho thấy, hơn 90% trường hợp trật khớp sẽ tái phát nhiều lần sau lần trật khớp vai đầu tiên, chủ yếu ở người trẻ tuổi do khớp vai phải hoạt động nhiều hơn. Khi khớp vai bị trật khớp nhiều lần sẽ gây rách rộng cấu trúc sụn khớp và các dây chằng bao quanh khớp, dẫn đến khuyết xương, gãy mảnh, đau chóp xoay, rách bao gân chóp xoay dẫn đến lỏng lẻo vai. Xương khớp, cử động, sinh hoạt bất tiện, cử động khó khăn.

Bác sĩ Trần Anh Vũ khuyến cáo người bệnh cần tuân thủ một số lưu ý sau khi bị chấn thương:

Tuân thủ thời gian cố định khớp vai, thực hiện các bài tập phục hồi chức năng theo phác đồ điều trị của bác sĩ;

Tập thể dục thường xuyên để cải thiện sức mạnh và tính linh hoạt của vai, chú ý khởi động khi vận động và tập thể dục, tránh vận động quá sức;

Khi phát hiện các triệu chứng của trật khớp vai tái phát, bạn nên đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ có chuyên môn, kinh nghiệm chẩn đoán và hướng dẫn phương án điều trị tốt nhất, không để gây tác hại, lâu dài hoặc điều trị không đúng phương pháp. Sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA HỒNG CƯỜNG

Địa chỉ: 87-89 Thành Thái, P.14, Q.10, TP.HCM

Website: https://phongkhamdakhoahongcuong.vn/

Hotline: 028 3863 9888 (Tư vấn miễn phí)

Thời gian làm việc: Từ 8h – 20h từ thứ 2 đến chủ nhật (kể cả lễ, tết)

Nguồn: https://phongkhamdakhoahongcuong.vn/...-tri-3007.html